Lekovi koji mogu uzrokovati akutni Tubulo-intresticijalne nefropatije: penicilini i derivati: meticilin. penicilin G, ampicilin, atnoksicilin; cefalosporini: cefalotin, cefaleksin. cefoksitin; ostali: antibiotici: rifampicin, vankomicin, gentamicin, tetraciklini, etambutol, bactrim, hloramfenikol; diuretici: tiazidi, furosemid, hlortalidon; antikonvulzivi: fenobarbiton, karbamazepin, nesteroidni antireumatici: indometacin, fenilbutazon, fenoprofen, naproksen, ibuprofen, diklofenak; ostali lekovi: alopurinol, kapitopril, cimetidin, klofibrat.
Tubulo-intresticijalne nefropatije (TIN)
Definicija:
Heterogena grupa bolesti u kojima su primame promene na tubulima i intersticiju bubrega.
Etiološka podela:
- TIN izazvane bakterijskom infekcijom
- TIN izazvane lekovima
- TIN kao posledica metaboličkih poremećaja
- TIN – idiopatske i nepoznatog uzroka
- TIN izazvane imunim poremećajima
- ostale TIN
Podela prema kliničkoj slici:
- akutni TIN
- hronićni TIN
TIN IZAZVANE LEKOVIMA
- akutne TIN izazvane lekovima (hipersenzitivni akutni TIN)
- hronične TIN izazvane lekovima
- litijumska nefropatija
Klinička prezentacija akutnog TIN (uopšte i izazvanih lekovima): slika ABI, funkcionalni poremećaj tubulamog sistema bubrega, patološki nalaz u sedimentu mokraće (proteinurija, hematurija, piurija). Može se javiti i makulopapulozni osip.
Faktori koji potenciraju nefrotoksičnost amonoglikozida: neadekvatna doza i dužina terapije, preegzistentna bubrežna bolest, starija životna dob, istovremena primena dr. nefrotoksičnih lekova. deplecija intrava- skulamog volumena, deplecija kalijuma i magnezijuma. Nestereodini antiinflamatorni lekovi – faktori rizika nefrotoksičnog dejstva: starija životna dob, preegzistentna bolest bubrega, klinička stanja praćena hipoperfuzijom bubrega (deplecija intravaskulamog volumena, hipotenzija, ciroza jetre, nefiotski sy., kandijalna dekompenzacija). Renalne komplikacije Nestereodini antiinflamatorni lekovi: akutno otkazivanje bubrega, akutni TIN; nefrotski sy., hiporeninemični hipoaldosteronizam, retencija soli i vode.
Ro kontrastna sredstva: prethodna bolest bubrcga, DM, dehidratacija, multipli mijelom, starije životno doba, ranija oštećenja bubrega kontrasnim sredstvima.
Hronični TIN izazvan metaboličkim poremećajima:
- uratna nefropatija
- oksalatna nefropatija
- hiperkalcemijska nefropatija
- hipokaliemijska nefropatija
Uratna nefropatija:
- akutni atak (u lećenju mijeloproliferativnih, limfoproliferativnih procesa, karcinoma) – do ABI
- urična nefiopatija u gihtu
- uratni kamenci (sklonost sek. inf.)
Oksalatna:
- primama (nasledna) – porememećaj enzima u metababolizmu oksalata
- stečena:
– hrana sa prethodnicima oksalata
– u nedostatku pirodoksina
– u trovanju askorbinskom kis.
Hiperkalcemijska nefropatija:
- primarni hiperparatiroidizam
- multipli mijelom
- sarkoidoza
Hipokaliemijska nefropatija:
- vakuolizacija tubularnih ćelija
- proteinurija
- poremećaj acidifikacije.
Idiopatski TIN:
- endemska nefropatija
- granulomske TIN (TBC, Weg. granulomatoza)
- akutni nespecifični TIN udružen sa inf. (šarlah, difterija, leptospiroza, toksoplazmoza)
- idiopatski akutni TIN (nepoznat razlog, povišena temperatura, eozi- nofilija, uveitis ćesto, abnormalni nalaz u kostnoj srži, i granulomi u limf. žlezdama, th.: kortikosteroidi)
Endemska nefropatija:
– 25% dijaliziranih bolesnika boluje od ove bolesti
– žarišna bolest, oba pola podjednako zahvaćena, češće zemljorad- nici, kliničke manifestacije se javljaju u starijem dobu (od četvrte decenije)
– histološki: TTN bez edema, infiltracija ćelijska, atrofija tubula, glomeruli očuvani – umiru od uremijskog sy. uz očuvane glomerule
– karakteristično ali nespecifično za endemsku nefropatiju: nikada ne počinje akutno, upadljiva boja kože, ksantoza za dlanova i ta- bana, hipertenzija retko, nikada se ne javlja nefrotski sy., oskudna intermitentna proteinurija, (u početku tubularnog tipa-beta 2-mikroglob.), glikozurija pri norm. glikemiji, oskudan nalaz sedimenta urina
– specifično za endemsku nefropatiju: endemsko javljanje, porodičm karakter, dug hronični tok
– klinički manifestne forme nisu nadene u dece i adolesc.
– anemija pre stadijuma azotemije
– česta udruženost sa Tu urotelijuma (uretera i mokraćne bešike)
– etiologija je nepoznata; genetski i spoljni faktori koji deluju nefro- toksično
Koje još bolesti bubrega postoje? Pogledajte u kategoriji Nefrologija