Fiziologija laktacije

=““ =“:/s/2019/11/17/fb-content.png“ „0“ =“0″}
Dojke se počinju razvijati u pubertetu, pod utjecajem estrogena. Ovaj hormon potječe rast strome i sistema kanalića, te odlaganje masti u žljezdano tkivo, čime se povećava masa dojke. U trudnoći se, pod djelovanjem estrogena, koji u velikoj količini luči posteljica, dojke još više povećavaju, a žljezdano tkivo se potpuno osposobi za stvaranje mleka. Nakon toga, progesteron, koji se luči iz posteljice, omogući rast režnjića, alveola i razvoj sekrecijskih osobina alveolarnih stanica.

 

Estrogen i progesteron inhibiraju izlučivanje mleka, a hormon prolaktin koji luči adenohipofiza majke ima suprotno djelovanje, on potiče lučenje mleka. Koncentracija prolaktina raste u krvi majke od 5. sedmice trudnoće, te u vreme porođaja dostigne vrlo visoke vrednosti. Posteljica luči horionski somatomamo- tropin, koji takođe ima laktogene osobine i djeluje sinergistički s prolaktinom.

 

Neposredno nakon rođenja deteta u telu majke se naglo snižavaju koncen­traceestrogena i progesterona i prestaje njihovo supresorno djelovanje na lučenje mleka. Prolaktin tada nesmetano ispoljava svoje djelovanje, te se nakon dva do tri dana od poroda počinje lučiti mleko koje postepeno zamjenjuje kolostrum.

 

Kod dojenja nervni signali iz bradavica idu u hipotalamus, potiču povećano lučenje prolaktina, što traje oko jedan sat.

Nadzor nad lučenjem prolaktina vrši hipotalamus koji stvara hormon koji inhibira prolaktin (PIH), te u normalnim uvjetima adenohipofiza luči vrlo male količine prolaktina. Pretpostavlja se da se u vreme laktaceu hipotalamusu stvara faktor koji oslobađa prolaktin (PRF), te da je ovaj faktor odgovoran za valove lučenja prolaktina.

 

Izlučivanje mleka u kanaliće je posljedica udruženog nervnog i hormonskog refleksa, u kojem sudjeluje hormon oksitocin, pa je i nazvan oksitocinski refleks.