=““ =“:/s/2019/11/17/fb-content.png“ „0“ =“0″}
Kalijum
Normalne vrednosti: 4,1-5,6 mmol/L
Povišene vrednosti kalijuma:
javljaju se kod bolesti bubrežnih glomerula, adrenokortikalne insuficijencije, dijabetične ketoacidoze, prekomerne intravenozne terapije kalijumom, sepse.
Snižene vrednosti kalijuma:
javljaju se kod bolesti bubrežnih tubula, hiperaldosteronizma, malnutricije, terapije dijabetične ketoacidoze, hiperinzulinizma, metaboličke alkaloze, terapije diureticima, gubitka gastrointestinalnim traktom.
Određivanje kalijuma ima značaj u stanjima gde dolazi do povećane koncentracije pri bubrežnoj insuficijenciji, zatim u stanju šoka, a što je povezano s metaboličkom acidozom, kod ishemije i dijabetičke ketoacidoze.
Kalijum se u organizmu nalazi u ćelijama. Služi i za prenošenje nervnih nadražaja, pa je važan za rad srca. Održavanje stalne koncentracije kalijuma u izvan ćelijskoj tečnosti vrlo je važno za vitalnu funkciju ćelija u telu.
Šta se testira?
Kalijum je elektrolit koji je važan za metabolizam ćelije . Pomaže transportu hranljivih materija u ćelije i uklanja otpadne proizvode iz ćelija. Takođe je važan za rad mišića, pomaže u prenošenju poruka između živaca i mišića. Ovim testom se meri količina kalijuma u krvi i / ili urinu.
Kalijum, zajedno sa drugim elektrolitima kao što su natrijum , hlorid i bikarbonat (ukupan CO 2 ) , pomaže u regulisanju količine tečnosti u telu i održava stabilnu ravnotežu kiseline i baze . Kalijum je prisutan u svim telesnim tečnostima, ali većina kalijuma se nalazi u ćelijama. Samo mala količina je prisutna u tečnostima van ćelija i u tečnom delu krvi (zvanim serum ili plazma ).
Najviše potrebnog kalijuma dobijamo iz hrane koju jedemo i većina ljudi ima adekvatan unos kalijuma. Telo koristi ono što mu je potrebno, a bubrezi eliminišu ostatak u urinu. Telo pokušava da zadrži nivo kalijuma u krvi u vrlo uskom opsegu. Nivoi uglavnom kontrolišu aldosteron , hormon koji proizvodi nadbubrežna žlezda u bubrezima.
Pošto je koncentracija kalijuma u krvi tako mala, manje promene mogu imati značajne posledice. Ako je nivo kalijuma prenizak ili previsok, to može imati ozbiljne zdravstvene posledice; osoba može biti izložena riziku zbog razvoja šoka, respiratornog zatajenja ili poremećaja srčanog ritma. Nenormalni nivo kalijuma može izmeniti funkciju živaca i mišića; na primer, srčani mišić može izgubiti sposobnost kontrakcije.
Kako se koristi?
Kalijum test se koristi za otkrivanje nenormalnih koncentracija kalijuma, uključujući visoku kalijumu ( hiperkalemija ) i nisku kalijumu ( hipokalemija ). Često se koristi kao deo elektrolitnog panela ili osnovnog metaboličkog panela za uobičajenu fizičku upotrebu.
Kalijum je elektrolit koji je važan za metabolizam ćelije . Pomaže transportu hranljivih materija u ćelije i uklanja otpadne proizvode iz ćelija. Takođe je važan za rad mišića, pomaže u prenošenju poruka između živaca i mišića, a važan je i za rad srca.
Test kalijuma se može koristiti za dijagnozu i / ili praćenje bolesti bubrega , najčešćeg uzroka visokog kalijuma u krvi. Takođe se može koristiti za procenu nenormalnih vrednosti kada neko ima proliv i povraća, prekomerno znojenje ili sa različitim simptomima. Kalijum u krvi može biti nenormalan kod mnogih bolesti. Zdravstveni radnik može naručiti ovaj test, zajedno sa drugim elektrolitima, da utvrdi neravnotežu elektrolita, ako se sumnja na metaboličku acidozu ili ako je prisutan visok krvni pritisak ili drugi simptomi bolesti. Posebno se može meriti kalijum kada postoje simptomi koji uključuju srce.
Test kalijuma se takođe može koristiti za nadgledanje efekata lekova koji mogu uzrokovati da bubrezi gube kalijum, posebno diuretika ili lekova koji smanjuju izbacivanje kalijuma iz organizma i rezultiraju visokim kalijumom.
Nivo kalijuma u urinu može se testirati na ljudima koji imaju nenormalne nivoe kalijuma u krvi da bi se utvrdio uzrok, kao što je dehidracija . Ispitivanje kalijuma u urinu koristi se i kod osoba s abnormalnim testovima bubrega kako bi se lekaru pomoglo da utvrdi uzrok bubrežne bolesti i da bi pomogao da vodi lečenje.
Kada se naručuje?
Nivo kalijuma se može naručiti kada ljudi prođu rutinski zdravstveni pregled ili kad se procenjuju na ozbiljnu bolest.
Testiranje se može obaviti kada osoba ima:
Oboljenje bubrega
Simptomi poput slabosti mišića ili nepravilnog rada srca ( srčana aritmija )
Stanje lečeno diureticima ili lekovima za srce
Ima visok krvni pritisak ( hipertenzija ) ili se leči od visokog krvnog pritiska
Ispitivanje kalijuma može se naručiti u redovnim intervalima kada lekar dijagnostikuje i proceni hipertenziju, dijabetičku ketoacidozu i bolest bubrega i tokom praćenja pacijenta koji prima dijalizu , terapiju diuretikom ili intravensku tečnost.
Ispitivanje kalijuma u urinu može se izvršiti kada su nivoi kalijuma u krvi nenormalni.
Šta znači rezultat testa?
Visok nivo kalijuma ( hiperkalemija ) može se videti u uslovima kao što su:
Oboljenje bubrega
Addison-ova bolest
Ozljeda tkiva
Infekcija
Dijabetes
Dehidracija
Konzumiranje previše kalijuma (na primer, voće je posebno visoko kalijuma, pa preterani unos voća ili sokova može da doprinese velikom kalijumu)
Kod pacijenata koji uzimaju intravenske (IV) tečnosti, prekomerni kalijum IV
Određeni lekovi takođe mogu izazvati povišeni kalijum kod malog procenta ljudi; među njima su nesteroidni protivupalni lekovi (NSAID) , ACE inhibitori, beta blokatori (poput propanolola i atenolola), inhibitori enzima koji pretvaraju angiotenzin (kao što su kaptopril, enalapril i lizinopril), i diuretici koji čuvaju kalijum (takvi kao triamteren, amilorid i spironolakton).
Nizak nivo kalijuma (hipokalemija) može se videti u uslovima kao što su:
Proliv i povraćanje
Connov sindrom (hiperaldosteronizam)
Komplikacija predoziranja acetaminofenom
Kod dijabetesa nivo kalijuma može pasti nakon što neko uzme inzulin, posebno ako osoba nije dobro vodila dijabetes.
Nizak kalijum je obično posledica „vodenih pilula“ (diuretici koji troše kalijum); ako ih neko uzima, njihov zdravstveni radnik redovno će proveravati nivo kalijuma.
Pored toga, određeni lekovi kao što su kortikosteroidi, beta-adrenergički agonisti kao što su izoproterenol, alfa-adrenergički antagonisti poput klonidina, antibiotici kao što su gentamicin i karbenicilin, kao i antifungalno sredstvo amfotericin B mogu izazvati gubitak kalijuma.
Koncentracije kalijuma u urinu moraju se proceniti zajedno sa nivoom krvi. Telo obično eliminiše višak kalijuma, pa može biti povećana koncentracija u urinu jer je povišena u krvi. Takođe može biti povišen u urinu kada telo gubi previše kalijuma; u ovom slučaju nivo krvi bi bio normalan do nizak. Ako je nivo kalijuma u krvi nizak zbog nedovoljnog unosa, tada će i koncentracije u urinu biti niske.
Smanjeni nivo kalijuma u urinu može biti posledica određenih lekova kao što su NSAID, beta blokatori i litijum ili zbog nadbubrežne žlezde koja proizvodi premalo hormona aldosterona .
Povećani nivo kalijuma u urinu može biti posledica bolesti bubrega, poremećaja ishrane kao što je anoreksija ili oštećenja mišića.
Postoji li još nešto što bih trebao znati?
Nivo kalijuma može se lažno povisiti iz raznih okolnosti oko sakupljanja uzorka i obrade uzorka. Na primer, ako neko stišće i opušta pesnicu, nivo kalijuma u krvi se može povećati. Ako uzorci krvi kasne sa odlaskom u laboratoriju ili ako se krvne creve podvrgnu snažnom tresenju ili grubom rukovanju tokom tranzita, kalijum može iscuriti iz crvenih krvnih zrnaca i lažno povisiti kalijum u serumu. Zdravstveni radnik može dovesti u pitanje povećane rezultate kalijuma kada brojevi ne odgovaraju kliničkom stanju. Ako postoje pitanja kako je prikupljena krv, lekar može zatražiti da se test ponovi kako bi se potvrdili rezultati.
Koji su odgovarajući tretmani za uobičajene uzroke niskog kalijuma (hipokalijemija) i visokog kalijuma (hiperkalemije)?
Tretman sa malo kalijuma može da uključuje upotrebu dodataka kalijum hlorida i povećanje količine hrane bogate kalijumom u ishrani, kao što su banane, govedina ili špinat. Lečenje visokim kalijemom može da uključuje upotrebu diuretika , dijalizu bubrega ili injekcije insulina.
Koji su dobri prehrambeni izvori kalijuma?
Hrana sa visokim udjelom kalijuma uključuje određeni broj voća i povrća, poput banana, limenke, grejpa, narandže, paradajza, dinje meda, tikvica i krompira. Ostala hrana poput mahunarki, orašastih plodova i semenki su takođe dobar izvor kalijuma.