PROCENA RIZIKA
(engl. risk assessment), pri ekspoziciji hemijskim materijama podrazumeva identifikaciju hazarda,
procenu ekspozicije i procenu odnosa ekspozici-ja-efekat. Najpreciznije se ostvaruje biomarkerima
koji, u širem smislu, dokumentuju svaku merljivu refleksiju u interakciji između biološkog sistema i
ksenobiotika. Njihova primena kao screening testova i u svrhe monitoringa zahteva veliki stepen
selektivnosti i validnosti, što uključuje specifičnost, senzitivnost, preciznost, pouzdanost i etičku i
socijalnu podobnost. Spoljašnja ekspozicija određena je poznavanjem koncentracije hemijskog
agensa u svemu što je u direktnom kontaktu s čovekom (vazduh, voda, hrana, alkoholna i bezalkoholna
pića, duvan, kozmetički preparati, medikamenti i dr.). Ukupna spoljašnja ekspozicija uslovljena je
intenzitetom, trajanjem i frekvencijom ekspozicije i putevima unošenja ksenobiotika (inhalacijom,
ingestijom, transkutanim putem). Procenjuje se ambijentalnim monitoringom, jednokratnim ili
kontinuiranim, pomoću stacionarnog ili personalnog sakup-ljača. Unutrašnja ekspozicija
podrazumeva ukupan unutrašnji teret otrova (integralnu unutrašnju dozu), bez obzira na različite
izvore spoljašnje ekpozicije i različite puteve ulaska otrova u organizam. Ukupna unu-trašnja doza
zavisi od vrste i koncentracije otrova, trajanja izloženosti, fizičkog opte-rećenja, puteva unošenja u
organizam, individualnih razlika u toksikokinetici, prethodne ili istovremene izloženosti drugim
hemij-skim materijama, antropometrijskih varijabli i urođenih ili stečenih poremećaja metabolizma.
