Studija objavljena u najnovijem broju časopisa “Psihoterapija i psihosomatika“ pokazuje da je aleksitimija (nemogućnost da se izrazi emocija ) snažan faktor koji doprinosi smrtnosti kod pacijenata koji su na hemodijalizi.
Studija objavljena u najnovijem broju časopisa “Psihoterapija i psihosomatika“ pokazuje da je aleksitimija (nemogućnost da se izrazi emocija ) snažan faktor koji doprinosi smrtnosti kod pacijenata koji su na hemodijalizi.
Depresija povećava mogućnost smrtnosti kod bolesnika na hemodijalizi. Osim depresije tu se može svrstati i aleksitimija.
Grupa istražitelja sprovela je studiju za procenu nezavisnog uticaja depresije i aleksitimije na smrtnost. U studiji je učestvovalo 230 pacijenata na hemodijalizi , prosečne starosti oko 50 godina.
Tokom perioda praćenja ove studije potvrđeno je 27 smrtnih slučajeva. Depresija i aleksitimija su povezane sa povećanim rizikom smrtnosti, kao i starenja i zaključeno je da depresija deleko prednjači u odnosu na aleksitimiju, ali da ni ona nije beznačajna i da se takođe može svrstati u uzročnike koji ubrzavaju smrt, naročito kod pacijenata na hemodijalizi.
Šta je aleksitimija?
U osnovnom smislu znači nedostatak razumevanja,procesuiranja i opisivanja emocija. Ona nije klasifikovana kao duševni poremećaj, već kao dimenzionalna osobina ličnosti koja u stepenu ozbiljnosti varira od osobe do osobe. Merenje tog stepena može se izmeriti različitim upitnicima.
Aleksitimiju definišu:
- Teškoće u identifikovanju osećanja i prevljenju razlike između osečanja i telesnih odraza emotivnog uzbuđenja
- Teškoće u opisivanju osećanja drugim ljudima
- Sužen imaginativni proces, što dokazuje nizak nivo fantaziranja
U istraživanjima je zaključeno da na aleksitimiju utiče starosno doba, ali ne i pol (iako muškarci teže izražavaju osećanja,što ne znači da ih teže i identifikuju ). Utvrđeno je i da je stopa učestalosti oko 10%.
Smatra se da postoje dve vrste aleksitimije:
- “primarna aleksitimija“ – koja je trajna psihološka osobina i ne menja se tokom vremena (ALEKSITIMIJA “OSOBINE“)
- “sekundarna aleksitimija“- koja zavisi od trenutnog stanja i nestaje nakon prestanka stresne situacije koja ju je izazvala (ALEKSITIMIJA “STANJA“)
Nejasno je šta uzrokuje aleksitimiju, ali postoji nekoliko teorija:
- Genetska osnova
- Kod pacijenata koji su zlostavljani u detinjstvu dolazi do sprečavanja prenosa informacija iz desne u levu hemisveru, zbog smanjenja žuljevitog tela, uzrokovanog stresom u ranim godinama
- Povreda desne hemisfere (jak udar,pad)
Sve ove studije ipak imaju nedostatke i pravi uzrok aleksitimije još nije otkriven.
IZVOR: Journal of Psychotherapy and Psyhosomatics
